Page 16 - AFYONKARAHİSAR
P. 16
EKONOMİK GÖRÜNÜM Kredi kullanıyorsak bu rasyolar bize kredi verilip verilmeyeceğini, verilecekse yüksek risk grubunda olup olmadığımızı, şirketimize verilecek kredinin faiz oranının yüksek mi, düşük mü olacağına kadar pek çok sonuç üretiyor. Her firmanın bir kredi derecesi bulunuyor artık. Bilanço rasyoları ne kadar iyiyse o kadar rahat kredi bulup ucuz maliyetlerle kullanabiliyor. Kötü rasyo nedeniyle kredi bulmakta zorlanıldığı gibi yüksek faiz oranlarıyla yüksek teminat talepleriyle karşılaşılıyor. “Ben kredi kullanmıyorum, bana ne bunlardan?” diyebilirsiniz. Şirketinizi gelecekte devretmek isteyebilirsiniz, o zaman bu rakamlar sizin şirketinizin değerinin belirlenmesi için yine karşınıza çıkacaktır. Büyük bir ihaleye girmek istediğinizde, sizin bilanço yeterliğiniz sorgulanmaktadır. Marka bir firmanın distribütörlüğünü, bayiliğini almak istediğinizde veya bir ortaklık ilişkisine girmek istediğinizde de, bilanço analizleri önem kazanmaktadır. İyi bir bilançonuz varsa size yardıma koşacak, kötü oranlar veren bir bilançonuz varsa sizin önünüzü kesecek, engel olacaktır. Peki bu rasyolar nelerdir; bunlar teknik olarak Finansçıların ilgi alanına girmekteydi, ancak bundan sonra işletme sahiplerinin de bu konuda fikir sahibi olması ve Mali Müşavirleri ile bu konuda çalışma yapmaları gerekiyor. Bazı önemli rasyoları şöyle sıralayabiliriz: Cari Oran; Dönen varlıkların kısa vadeli borçlara oranıdır. Şirketin kısa süreli borçlarını ödeyebilme gücünü ve net işletme sermayesinin yeterli olup olmadığını gösterir. Net Kar Değişimi; Şirketin faaliyetlerinden elde ettiği dönemsel karın geçen yılın aynı dönemine göre ne kadar arttığını gösterir. Net Kar Büyümesi; Şirketin verimli çalışıp çalışmadığının göstergesidir. Alacak Devir Hızı; Şirketin satışlardan doğan alacaklarını tahsil ettiği hızı gösterir. Stok Devir Hızı; Şirketin üretip stokta tuttuğu malları ne hızla sattığını gösterir. Borç Devir Hızı; Üretim için satın alınan ara mallar için ödenen borcun ne kadar çabuk geri ödendiğini gösterir Borç / Öz sermaye Oranı; Şirketin, işletme sermayesi ve yatırımlarının finansman ihtiyacını dış kaynaklardan mı (borç) yoksa iç kaynaklardan mı (öz sermaye) karşıladığını gösterir. Toplam Borç/Toplam Kaynak; Şirketin borçlarının aktif borçları içerisindeki payını verir. Öz varlık Karlılığı; Dönem karının öz sermaye içerisindeki oranını verir. Öz sermaye Büyümesi; Şirket öz sermayesinin bir önceki yılın aynı dönemine göre hangi oranda büyüdüğünü gösterir. Kar Marjları; Brüt, faaliyet ve net kar rakamlarına bakılır. Ne kadar yüksekse o kadar iyidir. Brüt Kar Marjı; Brüt satış karının net satışlar içindeki oranını verir. Net Kar Marjı; Şirketin net karının net satışı içindeki payını belirtir. Piyasa Değeri / Defter Değeri; Piyasa değerinin defter değerine göre kaç kat olduğunu gösterir. Fiyat / Kazanç Oranı; Bilançoları değerlendirirken kullanılan oldukça popüler bir rasyodur. Aktif ve Öz sermaye Verimliliği; Ortalama aktiflerin ve ortalama öz sermayenin net kara bölünmesiyle bulunur. Şirket aktiflerini ve öz sermayesini kullanarak ne kadar kar ettiğini gösterir. Rasyoların hesaplama yöntemleri standart olmakla birlikte sonuçları standart değildir. Genellikle firmanın büyüklüğü ve bulunduğu sektöre göre değişkendirler. Aynı sonucu veren bir rasyo bir firma için olumlu olarak yorumlanırken başka sektörde ki bir firma için olumsuz sonuç üretebilir. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Girişimci Bilgi Sisteminde yer alan sektör bazında toplamları gösteren mali tabloları firmanızın tablolarıyla karşılaştırarak sektördeki yerinizi ve durumunuzu değerlendirme imkânı bulunmaktadır. 16