Page 11 - AFYONKARAHİSAR

ATSO DIŞ TİCARET / EKONOMİK GÖRÜNÜM Ağustos 17, 2015 Değerli Okuyucular, Bundan böyle Afyonkarahisar Ticaret ve Sanayi Odası tarafından hazırlanan “Ekonomik Görünüm” aylık bülteninde, ilimiz ve Türkiye’mizdeki ekonomik gelişmeleri beraber değerlendireceğiz. 2015 Genel Seçimlerini takiben ülkemizin içinde bulunduğu belirsizlik ortamı, seçim öncesi de hissedilen ekonomik kriz göstergelerini belirginleştirmeye başlamıştır. Peki, ekonomik krizden bahsedince ne anlamalıyız? Bunu basitçe işlerin gerçekten kötüye gitmesi ve bir süre daha böyle devam edeceğinin beklenmesi olarak algılayabiliriz. Bu siyasi belirsizlik üzerine bir de ülkemizde terör saldırılarının çok hızlı ve dikkat çekici bir biçimde artış göstermesi ve bu konuda da ileriye dönük olarak yaşanan belirsizlik piyasaları olumsuz etkilemektedir. Peki, yüksek kur ihracata elverişli bir ortam yaratmaz mı sorusu akıllara doğal olarak gelebilir. Böylelikle yüksek kur ile artacak ihracatın cari açığa faydası olabileceği de söylenebilir. Ancak maalesef Türkiye’de durum böyle değildir. Burada dikkat edilmesi gereken ana unsur Türkiye’deki son mal üretimlerinin büyük kısmında kullanılan ara mal veya hammaddelerin yurtdışından dolar veya avro cinsinden temin edilmesidir. Bu durumda kurun yüksek olmasının doğurabileceği talep artışı zaten artan maliyetlerin külfetinden daha cılız kalacağından, ihracatın düşmesi genel bir sorun olarak karşımızda durmaktadır. Yerelde bu durumun istisnaları da söz konusu olabilmektedir. Örneğin komşu illerimiz Kütahya ve Uşak TİM (2015) verilerine göre Temmuz 2015 döneminde ihracatlarını artırmışlardır. Bunun nedeni bu illerin başlıca ihracat sektörlerinin ara mal veya hammaddeleri dolar veya avro cinsinden ithal etmemelerindendir. Afyon’da da böyle sektörler olmasına karşın, ilimizin ihracatında önemli payı olan Irak’taki karışıklıklar mal sevkiyatlarını olumsuz etkilemekte, böylelikle il ihracatını düşürmektedir. Uşak ilinde başlıca ihracat sektörleri tekstil hammaddeleri ve halı iken, Kütahya’da çimento cam seramik ve toprak ürünleri sektörleri Afyon’da madencilik ürünleri ile su ürünleri ve hayvansal mamuller sektör başlıkları öne çıkmaktadır. Ayrıca Uşak ve Kütahya illerinin özellikle bu sektörlerdeki ihracatları daha güvenli bölgelere olduğundan kur etkisini kısmen hissetmişler, Afyon ise gerek kur etkisinden gerekse ihracatın yapıldığı ülkelerdeki yerel durumlardan daha fazla etkilenmiştir. Özellikle Afyonkarahisar için önemli olan yumurtacılık sektörü bir de bunların üstüne son aylarda kuş gribi vakalarından da olumsuz etkilenmiştir. Önümüzdeki dönemin siyasi belirsizliğinin, büyük ihtimal ile bir seçim hükümeti ve erken seçim ile sonuçlanacak olması ve artarak devam eden terör olaylarının da etkisiyle, ekonomik görünümün en azından kısa vadede iyiye doğru gideceğini söylemek pek mümkün görünmüyor. Bu durumda dolar ve avro’nun, Türk Lirası üzerinde gerçekten ciddi bir baskı oluşturmakta olduğu söylenebilir. Saygılarımla Yrd. Doç. Dr. M. Emre Görgülü TOBB/TEPAV Afyonkarahisar İli Akademik Danışmanı 11